Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
Έφηβοι: Η εφηβεία είναι η περίοδος της μετάβασης από την παιδική στην ώριμη ηλικία. Καλείται δηλαδή το άτομο να μεταβεί από το παιδί στον ενήλικα. Στην πραγματικότητα η εφηβεία είναι μια περίοδος ανακατατάξεων, όπου πληθώρα αλλαγών σε βιολογικό, ψυχοσυναισθηματικό επίπεδο συντελούνται. Το σώμα αλλάζει, δημιουργώντας ορμές και επιθυμίες, αναδύοντας τη σεξουαλικότητα του ατόμου και στην πορεία συμπαρασύρονται και αλλαγές σε σχέση με τους άλλους (συνομηλίκους, γονείς, αδέρφια) και τον κόσμο ευρύτερα. Όλα αλλάζουν σε αυτόν, αλλά χωρίς να έχει την παραμικρή βεβαιότητα για το αποτέλεσμα αυτών των αλλαγών. Ο έφηβος είναι μπερδεμένος-αφενός επιθυμεί να μεγαλώσει , αφετέρου νοσταλγεί την παιδική του ηλικία – έχει ανάγκη να επιβεβαιωθεί , αλλά ταυτόχρονα φοβάται να συγκρουστεί με τον εξωτερικό κόσμο. Και αυτές οι αντιφάσεις μεταφράζονται συχνά σε εσωτερική ένταση. Ερωτήματα όπως Ποιος είμαι; Ποια είναι η ταυτότητα μου; Τι δουλειά θέλω να κάνω, αποτελούν ενδεικτικά κάποιες ανησυχίες των εφήβων.
Με στόχο να βοηθήσουμε τον έφηβο να διαχειριστεί ομαλά αυτές τις αλλαγές, πραγματοποιούμε :
- Ομάδες εφήβων στο χώρο του Κέντρου
- Βραχείες παρεμβάσεις στο σχολικό πλαίσιο (γυμνάσια, λύκεια).
Το πρόγραμμα ” Μιλώντας για εφηβεία…η κατανόηση των επιρροών” αποτελεί μια καθολική παρέμβαση πρόληψης επικίνδυνων συμπεριφορών, όπως είναι η εξάρτηση, και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας. Σχεδιάστηκε μέσα από την αξιοποίηση της πολυετούς εμπειρίας εφαρμογής προγραμμάτων πρόληψης στην τάξη καθώς και την ανατροφοδότηση και τα αιτήματα που λαμβάνουμε από τη σχολική κοινότητα. Το πρόγραμμα «Μιλώντας για εφηβεία… η κατανόηση των επιρροών», αξιοποιώντας τις αρχές της Πρωτογενούς Πρόληψης i) δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να εκφραστούν και να συνομιλήσουν για τις αλλαγές που συμβαίνουν στην εφηβεία και τα συναισθήματα που συνοδεύουν αυτές τις αλλαγές, ii) ενθαρρύνει τους έφηβους να εστιάσουν στις δεξιότητες ζωής που τους ενισχύουν και τους βοηθούν να ανταπεξέλθουν στις ανάγκες και τις δυσκολίες, iii) εστιάζει στη διερεύνηση των επιρροών μεταξύ των συνομηλίκων και στην κατανόηση της επίδρασης αυτών των επιρροών, iv) ενισχύει τους μαθητές να διερευνήσουν τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων συναισθηματικών καταστάσεων, όπως είναι η μοναξιά. Η παρέμβαση απευθύνεται σε μαθητές Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.
Στόχοι του προγράμματος:
- Ανάδειξη και συνειδητοποίηση από πλευράς μαθητών όλων των στοιχείων που συνθέτουν την εφηβεία.
- Κατανόηση και διαχείριση των επιρροών.
- Ανάδειξη των δεξιοτήτων που ενδυναμώνουν και συμβάλλουν στη διαχείριση δύσκολων καταστάσεων.
- Δημιουργία κλίματος ομαδικότητας, μέσα από την αλληλεπίδραση και την ενεργή μάθηση.
Θεματικοί Άξονες:
- Εφηβεία
- Κατανόηση των επιρροών των συνομηλίκων και γενικότερα.
- Δεξιότητες Ζωής
- Ενίσχυση ομαδικού κλίματος και συνεργασίας.
Μέθοδος Εργασίας:
Η παρέμβαση μπορεί να εφαρμοστεί σε μαθητές όλων των τάξεων του γυμνασίου και του λυκείου και έχει διάρκεια δύο διδακτικές ώρες. Βασίζεται στο βιωματικό τρόπο μάθησης, ενισχύοντας την αλληλεπίδραση και την ενεργό συμμετοχή των μαθητών και αναδεικνύοντας τη γνώση που αποκτιέται μέσα από το βίωμα. Οι μαθητές εργάζονται σε μικρές ομάδες και μοιράζονται εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα. Επιπλέον, αξιοποιούνται ασκήσεις ελεύθερου συνειρμού, δημιουργικής έκφρασης και παιχνίδια ρόλων.
Συντονιστές του προγράμματος:
Παππά Γλυκερία, Κοινωνική Λειτουργός – Στέλεχος Πρόληψης
Βακαλοπούλου Αναστασία, Κοινωνική Λειτουργός – Στέλεχος Πρόληψης
Κομνηνόγλου Ιωάννης, Ψυχολόγος – Στέλεχος Πρόληψης
Επιστημονικά Υπεύθυνη Κ.Π ΙΡΙΔΑ:
Πλεξίδα Ελένη, Ψυχολόγος ΜΑ, Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια
Το πρόγραμμα «Επικοινωνώ … Βρίσκω νόημα … και Ζω μακριά από τις Εξαρτήσεις και τον Εκφοβισμό», αποτελεί μια καθολική παρέμβαση πρόληψης των εξαρτήσεων και του σχολικού εκφοβισμού και προαγωγής της ψυχοκοινωνικής υγείας των εφήβων. Αξιοποιώντας τις αρχές της Πρωτογενούς Πρόληψης i) παρέχει ενημέρωση για τις συνέπειες της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών και εξαρτητικών συμπεριφορών γενικότερα, ii) εστιάζει στην πρόληψη καταστάσεων που κάνουν ευάλωτους τους έφηβους, όπως είναι ο σχολικός εκφοβισμός, iii) εστιάζει στην αντιμετώπιση των παραγόντων που λειτουργούν επιβαρυντικά και παράλληλα στην ενίσχυση όλων εκείνων των παραγόντων που λειτουργούν προστατευτικά και αποτελούν δεξιότητες ζωής (επικοινωνία, διαχείριση συναισθημάτων, στόχοι και νόημα ζωής, διαπροσωπικές σχέσεις κ.α) και iv) ενισχύει το βιωματικό τρόπο μάθησης ενθαρρύνοντας τη συνεργασία και την αλληλεπίδραση μέσα από τη δουλειά σε μικρές ομάδες.
Απευθύνεται σε μαθητές Γυμνασίου, καθώς η εφηβεία θεωρείται η ηλικιακή φάση έναρξης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών. Επιπλέον, στο πλαίσιο του σχολείου μπορεί να εκδηλωθούν συμπεριφορές που μπορεί να οδηγήσουν στην εκδήλωση εξαρτητικών και άλλων επικίνδυνων συμπεριφορών, όπως είναι ο σχολικός εκφοβισμός.
Στόχοι του Προγράμματος:
- Ενημέρωση – ευαισθητοποίηση των μαθητών για τις εξαρτήσεις και το σχολικό εκφοβισμό.
- Ενίσχυση των παραγόντων που ενδυναμώνουν και λειτουργούν προστατευτικά ως προς τις εξαρτήσεις και το σχολικό εκφοβισμό.
- Δημιουργία κλίματος ομαδικότητας, μέσα από την αλληλεπίδραση και την ενεργή μάθηση.
Θεματικοί Άξονες: 
- Εξαρτήσεις και Εφηβεία
- Σχολικός Εκφοβισμός (bullying)
- Δεξιότητες Πρόληψης
- Ενίσχυση ομαδικού κλίματος και συνεργασίας.
Μέθοδος Εργασίας: 
Η παρέμβαση βασίζεται στο βιωματικό τρόπο μάθησης, ενισχύοντας την αλληλεπίδραση και την ενεργό συμμετοχή των μαθητών και αναδεικνύοντας τη γνώση που αποκτιέται μέσα από το βίωμα. Οι μαθητές εργάζονται σε μικρές ομάδες και μοιράζονται εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δύο δίωρες θεματικές («Εξαρτήσεις» και «Σχολικός εκφοβισμός») και μπορεί να εφαρμοστεί ολόκληρο ή τμηματικά.
Επιπλέον θα αξιοποιηθούν:
- ασκήσεις ελεύθερου συνειρμού
- παιχνίδια γνώσεων
- ασκήσεις δημιουργικής έκφρασης
- παιχνίδια ρόλων (role playing)
- ασκήσεις κινητικού χαρακτήρα
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει 2 δίωρες συναντήσεις με κάθε τμήμα.
Συντονιστές του προγράμματος:
Παππά Γλυκερία, Κοινωνική Λειτουργός – Στέλεχος Πρόληψης
Βακαλοπούλου Αναστασία, Κοινωνική Λειτουργός – Στέλεχος Πρόληψης
Κομνηνόγλου Ιωάννης, Ψυχολόγος – Στέλεχος Πρόληψης
Επιστημονικά Υπεύθυνη Κ.Π ΙΡΙΔΑ:
Πλεξίδα Ελένη, Ψυχολόγος ΜΑ.